Hoofdstuk 7

door Gayle Irwin
Vertaald door Jaïr Hiddink

Uw blinde hond en andere huisdieren

Een hond, net als de meeste andere hondachtigen, is een sociaal dier, zij leven in een roedel. Voor honden bevat deze roedel mensen, soms ook andere honden en zelfs katten of boerderijdieren. Alle dieren die zich in de leefomgeving van uw hond bevinden maken deel uit van de roedel. Binnen de roedel zijn er dominante of alfadieren en dieren van lagere rang, dit zijn de onderdanige bèta of omegadieren. Deze hiërarchie wordt in het wild gebruikt om samenwerking te bevorderen en om leiderschap te creëren om de kans op overleven te vergroten.

Het dominante alfadier heeft meer privileges (zoals de beste slaapplekken en de eerste zijn die mag eten, zoals gezien in wolven), alle andere dieren in de roedel gaan uit de weg als de alfa door de groep loopt. Onderdanige dieren geven toe aan dominante dieren. Bètadieren zijn speelser en vrijer; omegadieren kunnen angstiger zijn en zijn daarom geneigd om te grommen of bijten zonder enige waarschuwing. 

Honden communiceren met elkaar door gebruik van lichaamstaal, dit is een groot probleem voor blinde honden. Daarom moet u als baasje de dominante leider zijn binnen de roedel en moet u de controle over de dieren nemen, vooral wat betreft de communicatie tussen uw blinde hond en de andere huisdieren. Honden kunnen zich nog steeds voordoen als alfadier, maar u, als menselijke leider, moet het leiderschap en dominantie over de andere dieren uitoefenen, ook over de alfahond. Als u hier consequent in blijft, door het geven van verbale commando’s, dan behoudt u de status van leider. Deze regelmaat is van groot belang voor uw hond en zijn/haar gemoedsrust, of het nu een blinde of normale hond is.

Als u al andere huisdieren had voordat uw hond blind werd en de blinde hond de alfa status had, zult u uw blinde hond moeten helpen deze hogere status te behouden. U kunt dit op verschillende manieren doen, tijden etenstijd of wanneer u gezamenlijk het huis verlaat of binnenkomt. Als bijvoorbeeld andere dieren (vooral bij andere honden) het eten van uw blinde hond proberen te stelen, geef dan als eerste uw blinde hond te eten en laat de anderen wachten. U kunt ook de blinde hond een koekje geven voor het eten, terwijl de anderen niets krijgen. Als uw blinde hond naar binnen of buiten loopt, help hem/haar door de deur en zorg dat hij/zij als eerste van de groep binnen en buiten komt. Zorg er daarnaast voor dat uw blinde hond een speciale slaapplek heeft; mogelijk dichterbij uw bed dan de anderen. Deze tips kunnen helpen uw hond zijn/haar status als hogergeplaatste hond binnen de roedel behouden.

Als uw blinde hond niet de dominante hond binnen de roedel is, dan zijn de tips hierboven waarschijnlijk niet nodig. Het kan wel zo zijn dat u tussenbeide moet komen als uw alfahond te ruw omgaat met uw blinde hond, of wanneer hij/zij zich ongepast gedraagt. Over het algemeen zal dit echter niet zo zijn. De meeste honden zijn niet volledig alfa of ondergeschikt, vaak delen honden dezelfde status en werken gewillig met elkaar samen en erkennen de mens als de roedelleider en alfa.

Wie ‘vindt’ het eten en deelt dit vervolgens met de roedel? Wie beschermt de roedel en verzorgt en moedigt het aan? U! Daarom is en moet uw status het hoogst zijn van iedereen. Om deze reden kunnen uw andere huisdieren zich meer zorgen gaan maken om uw hond die net blind is geworden, door de alfastatus te delen en hun blinde vriend te gaan ‘helpen’.

Als u besloten heeft om een blinde hond in huis te nemen met “normale” honden, of om een “normale” hond te nemen als u al een blinde hond heeft, dan kunt u in beide gevallen het beste een hond in huis nemen die geen alfastatus heeft. Twee lage geplaatste honden kunnen het vaak beter met elkaar vinden en kunnen een sterkere band creëren dan een dominante en onderdanige hond. De beste samenstelling is vaak een reutje en een teefje (natuurlijk gecastreerd en gesteriliseerd), in tegenstelling tot twee reutjes of twee teefjes, omdat de samenwerking vaak beter verloopt en er minder neiging is naar agressief gedrag of assertiviteit.
U kunt het beste een nieuwe hond introduceren door uw huidige hond kennis te laten maken op neutraal terrein, bijvoorbeeld in het park. Op deze manier hoeft uw huidige hond zijn/haar ‘territorium’ niet te beschermen tegen de ‘indringer’ en lijkt de situatie meer op spelen voor huidige hond.

Als u een blinde hond heeft en u een “normale” hond neemt, geef uw blinde hond dan een paar maanden de tijd om zich aan te passen aan het blind worden, voordat u een nieuw huisdier toevoegt aan de roedel. Als u een “normale” hond heeft en een blinde hond erbij neemt, houd de blinde hond dan een poosje gescheiden van de andere huisdieren. Gebruik voor de veiligheid, training en aanpassing een kooi. U kunt ook een gazen hok gebruiken voor extra veiligheid en als gebied waar uw nieuwe hond in kan rondlopen, terwijl uw hond zich aanpast aan de nieuwe omgeving. Introduceer hierna één voor één de huidige huisdieren aan uw blinde hond. Als één van de dieren agressiviteit vertoont, corrigeer hem/haar dan door met een waterspuit te spuiten (met verbale afstraffing kan het zo zijn dat de blinde hond denkt dat u het tegen hem/haar hebt, waarmee u onnodig angst aan kunt jagen). Geef verbaal een blijk van waardering of een koekje als de huidige honden zich goed gedragen. 

Het acclimatiseren en voorstellen van de huisdieren, oud en nieuw, kan enkele weken in beslag nemen. Breng in deze periode tijd door met uw nieuwe blinde hond door middel van borstelen, spelen en aandacht geven. Het één-op-één zijn zal uw band versterken en de hond zal u (gaan) zien als leider van de roedel.  Maar vergeet de andere huisdieren niet! Zoals gezegd zijn consistentie, vasthoudendheid en geduld van groot belang, niet alleen met het aanpassen aan blindheid, maar ook bij het samenvoegen van blinde en “normale” honden in uw huishouden.

Zorg er ten slotte voor dat er een speciale, veilige plek is voor uw blinde hond als hij/zij alleen moet zijn van de andere huisdieren en zelfs van u. Een stille kamer of hoek van uw slaapkamer of kantoor werkt prima als veilige plek. Een bench, met de deur geopend zodat uw blinde hond er te allen tijde gebruik van kan maken, kan ook dienen als ‘veilige plek’. Uw blinde huisdier heeft ook plek nodig om zich te onttrekken als de dagelijkse drukte te veel wordt, net zoals mensen die soms moeten ontsnappen aan alle sores van onze drukke levens. 

Toen Sage blind werd, kochten we een groot hok wat we in de achterkamer hebben gezet. Toen ze eenmaal vertrouwd werd met het blind zijn, ging ze gewoon bij ons op of naast het bed in de slaapkamer liggen. We hebben geen druk huishouden met kinderen of andere bezigheden, mijn man en ik werken thuis en hiervoor komen zelden mensen bij ons over de vloer. We hebben ook geen familie in de buurt en houden geen feestjes, ons huishouden is verre van gehaast en lawaaierig. Toch heeft Sage tijd voor zichzelf nodig, waarschijnlijk vanwege ouderdom en niet vanwege haar blindheid. Dus, als u een druk huishouden heeft met kinderen, feestjes en/of andere honden, dan heeft uw hond veel baat bij een veilige, stille plek waar hij/zij zich terug kan trekken.

Samen met consistentie, geduld en vasthoudendheid is een rustige plek een levensbehoefte voor uw hond om hem/haar succesvol deel te maken van uw roedel. Deze elementen inbrengen in uw leven met de honden zal iedereen het gevoel van veiligheid en geluk geven dat ze nodig hebben. 

In 2008, acht jaar nadat we Sage hadden geadopteerd, namen mijn man ik een Cocker Spaniël reu erbij.  Sage is een teefje. We ondervonden weinig problemen met de twee honden, maar Sage was er niet al te blij mee dat deze nieuwe hond bij ons kwam wonen. Ze begon tegen Cody te grommen als hij te dichtbij kwam en had moeite met het delen van de slaapplek. Cody liet zich niet gek maken en snauwde slechts één keer tegen Sage, omdat ze tegen hem aanbotste. Doorgaans is Sage voorzichtig als ze door het huis loopt, maar op een middag had ze wat meer energie waardoor ze tegen Cody aanliep. Sindsdien heeft Cody geleerd uit haar weg te gaan als dat mogelijk is.

De twee honden zijn bijna even oud, Cody is één jaar ouder dan Sage. Hij is een reutje, zij is een teefje. Geen van de twee hebben een alfahouding en Cody is kleiner van formaat. Ik stelde de twee aan elkaar voor op een parkeerplaats bij de winkel, niet thuis, wat betekende dat ze elkaar op neutraal terrein ontmoetten. Ze vormen dan geen dreiging voor elkaar, waardoor de introductie succesvol verliep. Over het algemeen hebben we de meeste dingen goed gedaan toen we een “normale” hond aan ons huishouden hadden toegevoegd. We zijn nu een prima pluizige familie!

Hoofdstuk 8 - Oorzaken van blindheid